76 ~ Ποιητικές αναφορές, ΧIV - Τζων Μίλτον: Αθήνα, φιλόξενη στην πιο κρυφή της γωνιά

John Milton (1608–1674)

Αθήνα

Κοίτα ακόμα μια φορά, προτού αφήσομε το θαυμαστό αυτό βουνό
Στα δυτικά, που απ' τα νότια το πλησιάζεις. Κοίτα εκεί,
Μια πόλη στέκει στου Αιγαίου την ακρογιαλιά,
Με αρχοντιά χτισμένη, καθάριος ο αέρας κι η γη 'λαφριά.
Το μάτι της Ελλάδας, η Αθήνα, μητέρα των Τεχνών,
της Ευγλωττίας, γενέτειρα πνευμάτων δοξασμένων'
Φιλόξενη, στην πιο κρυφή της τη γωνιά
Σε πόλη ή και προάστεια ή επαρχία, περίπατοι σπουδής και ίσκιοι.

Κοίτα εκεί τον ελαιώνα της Ακαδημίας,
Το καταφύγιο του Πλάτωνα, εκεί που τ' αττικό πουλί
Με τρίλλιες πλούσιες, όλο το καλοκαίρι, τις πυκνές νότες του σκορπάει
Εκεί, ολάνθιστος ο λόφος του Υμηττού σε ρεμβασμό σπουδαστικό καλεί,
Κι εργατικές οι μέλισσες στ' αυτιά σού ζουζουνίζουν.
Κοίτα, ο Ιλισσός κυλάει τα ψιθυριστά του τα νερά. Κοίτα μέσα στα τείχη
Των αρχαίων σοφών Σχολές' εκεί ανατράφηκε ο μέγα-Αλέξανδρος
Τον κόσμο να υποτάξει' εκεί το Λύκειο κι έπειτα, η ζωγραφισμένη η στοά:
Εκεί θ' ακούσεις και θα μάθεις τη δύναμη τη μυστική
της αρμονίας, σε τόνους κι αριθμούς δοσμένη
Από χέρια και φωνές και άλλους στίχους μετρικούς,
Θέλγητρα Αιολικά, και Δωρικές μελωδικές Ωδές.
Κι είναι δικός της όποιος εφύσηξε πνοή σ' αυτά,
Απ' τον τυφλό Μηλησιγέννη, Όμηρο ονομασμένο από τότε,
Κι ό,τι οι μεγαλόπνοοι Τραγικοί διδάξανε,
Σε χορό ή Ιαμβικό μέτρο, άριστοι δάσκαλοι
Της ηθικής φρόνησης, που με χαρά όλοι δεχτήκανε,
Σε σύντομα αποφθεγματικά διδάγματα ηθικής, ενώ
Γα πεπρωμένο, τύχη κι αλλαγή στην ανθρώπινη ζωή πραγματευόντουσαν,
Μεγάλες πράξεις και μεγάλα πάθη σ' άριστη περιγραφή.
Κι έπειτα, για τους μεγάλους ρήτορες ξεκίνα,
Τους παλιούς ρήτορες που θεληματικά ετάχθηκε σ' αυτούς η βίαιη Δημοκρατία,
Τράνταξε τ' οπλοστάσιο και πάνω απ' την Ελλάδα κεραυνοβόλησε
Του Μακεδόνα και του Αρταξέρξη το θρόνο.
Κι απ' τη σοφή Φιλοσοφία το αυτί σου τέντωσε
Από τους ουρανούς κατεβαίνοντας στο σπίτι του Σωκράτη,
τη φτωχή κατοικία του με το χαμηλό ταβάνι'
Πρόσεξε αυτόν που εμπνευσμένος ο Χρησμός τον αποκάλεσε
Τον πιο σοφό απ' τους ανθρώπους' αυτόν που απ' το στόμα του
μελίρρητα ποτάμια κύλησαν που τις Σχολές έχουν ποτίσει όλες
Παλιών και νέων Ακαδημαϊκών, με κείνα τα ψευδώνυμα
«Περιπατητικοί» και το δογματικό
«Επικούριος» και την αυστηρή του «Στωϊκού» προσωνυμία.

μετάφραση: Μερόπη Οικονόμου

Το ποίημα είναι από το βιβλίο Ανθολογία Άγγλων Ποιητών
εμπνευσμένων από την Ελλάδα
Εκδ. Σύλλογος προς διάδοση Ωφέλιμων Βιβλίων, 1986
Το πορτραίτο του J.M είναι από το poetryconnection.net