19 ~ Beat ποιητές στην Ελλάδα: 4 - Στους Δελφούς με τον Λώρενς Φερλινγκέττι

Lawrence Ferlinghetti (1919)
"ένα ατίθασο ερωτικό πνεύμα"
.
O ποιητής σαν ακροβάτης
αναρριχάται στη στιχουργία
μ’ ένα ψηλό σκοινί που έφτιαξε ο ίδιος
L.F.
(από το ποίημα "Διαρκής επικίνδυνος παραλογισμός")
.

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που η ευτυχία
δεν είναι πάντα
και τόσο διασκεδαστική
αν δεν σας νοιάζει μια δόση κόλασης
που και που
όταν όλα πάνε καλά
γιατί ακόμα και στον παράδεισο
δεν τραγουδούν
όλη την ώρα

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που μερικοί άνθρωποι πεθαίνουν
όλη την ώρα
ή έστω απλώς λιμοκτονούν
κάποιες ώρες
στο κάτω κάτω δεν πειράζει
αφού δεν είστε εσείς

Α, ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας πολυνοιάζουν
λίγα ψόφια μυαλά
στις ψηλότερες θέσεις
ή μια δυο βόμβες
που και που
στα ανεστραμμένα σας πρόσωπα
ή άλλες τέτοιες απρέπειες
απ’ τις οποίες μαστίζεται η κοινωνία μας
με τους διακεκριμένους άνδρες της
και τους κληρικούς της
και τους λοιπούς αστυφύλακες
και τις διάφορες φυλετικές διακρίσεις της
και τις κοινοβουλευτικές ανακρίσεις της
και τις άλλες δυσκοιλιότητες
που η τρελή μας σάρκα
θα κληρονομήσει

Ναι ο κόσμος είναι το καλύτερο μέρος
για ένα σωρό πράγματα όπως το να κάνεις κουταμάρες
και να κάνεις έρωτα
και να είσαι λυπημένος
και να τραγουδάς φτηνά τραγούδια και να έχεις εμπνεύσεις

Mετάφραση: Ρούμπη Θεοφανοπούλου

.
Τον Μάρτιο του 2001, ο Λόρενς Φερλινγκέττι, βρίσκεται στην Ελλάδα προκειμένου να συμμετάσχει στον 1ο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης. Ποιητές από όλο τον κόσμο έρχονται στους Δελφούς για να γιορτάσουν για πρώτη φορά έναν θεσμό που καθιερώθηκε μετά από πρόταση του Βασίλη Βασιλικού προς την Unesco. Με την πλήρη στήριξη και συμμετοχή της Εταιρείας Ελλήνων συγγραφέων, ο πρώτος αυτός εορτασμός γίνεται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδος και έκτοτε, κάθε χρόνο, η Ποίηση γιορτάζεται διεθνώς την ίδια ημέρα με την έλευση της Άνοιξης: την 21η Μαρτίου, ημέρα της Εαρινής Ισημερίας.

.

.......................................................................K.- h, 3

«Οι μεγάλοι ποιητές όχι μόνο αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, αλλά μας οδηγούν στο να αναρωτηθούμε για την αντίληψη και την ερμηνεία της καθημερινής πραγματικότητας. Όταν ο κόσμος νιώθει πως βρίσκεται σε κακή κατάσταση, περνάει μια κρίση ζωής, ή οι άνθρωποι μισούνται μεταξύ τους, η ποίηση μπορεί να τους βοηθήσει. Γιατί ένας ποιητής πρέπει να λέει την αλήθεια. Κανένας άλλος δεν είναι ελεύθερος, ούτε οι πολιτικοί ούτε οι καθηγητές ούτε οι λογοτέχνες να μιλήσουν ανοιχτά. Μόνο ένας ποιητής μπορεί σήμερα να θίξει οποιοδήποτε πρόβλημα. Ακόμα κι αν λάβει επίσημη διάκριση από το κράτος, οφείλει να είναι ακτιβιστής, να ασκεί κριτική. Γι' αυτό τον λόγο ο Πλάτωνας θεωρούσε τους ποιητές απειλή για την πολιτεία...»

.

(από συνέντευξη του Λ.Φ. στην Έφη Φαλίδα - ΤΑ ΝΕΑ, 22 Μαρτίου 2001)

.

The Oracle at Delphi
Lawrence Ferlinghetti

.

«Διορατική Πυθία, πάντοτε κρυμμένη

Βγες απ' τη σπηλιά σου επιτέλους

Και μίλησέ μας με τη φωνή του ποιητή

τη φωνή του τέταρτου προσώπου του ενικού

του μέλλοντός μας του ανεξιχνίαστου τη φωνή

τη φωνή των λαών που σμίγει

μ' ένα άγριο και τρυφερό γέλιο.
.
Και δος μας καινούργια όνειρα να ονειρευτούμε

Και νέους μύθους δώσε μας για να μας ζήσουν

.
«Προς το Μαντείο των Δελφών», είναι το ποίημα που ο Λόρενς Φερλινγκέτι ερμήνευσε ­ κατά την παράδοση των μπίτνικ ­ στους Δελφούς. Απ' όπου και το παραπάνω απόσπασμα (σε μετάφραση του Νάνου Βαλαωρίτη, καθώς τους δύο ποιητές συνδέει μακρόχρονη φιλία)- Ε.Φ

.

Delphi

.

Ο Λόρενς Φερλινγκέττι γεννήθηκε στο Γιόνκερς της Νέας Υόρκης από οικογένεια Iταλοπορτογάλων σεφαρδιτών εμιγκρέδων. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και στη Σορβόννη και υπηρέτησε ως αξιωματικός του Αμερικανικού Ναυτικού κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου πολέμου.

.

Yonkers

.

Μέχρι το 1953, διδάσκει γαλλικά, γράφει λογοτεχνική κριτική και ζωγραφίζει.

.

.

ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΙΣ ΤΟ ΑΛΟΓΟ...

Μην αφήσεις το άλογο
να φάει το βιολί
φώναξε του Σαγκάλ η μάνα
Μα εκείνος
συνέχισε
να ζωγραφίζει

Και έγινε διάσημος

Κι εξακολούθησε να ζωγραφίζει
Το Άλογο με το Βιολί στο Στόμα

Κι όταν λοιπόν το τέλειωσε
πήδησε πάνω στο άλογο
κι έφυγε καβάλα
ανεμίζοντας το βιολί

Κατόπιν με μιαν επίκυψη βαθιά το 'δωσε
στον πρώτο τσίτσιδο γυμνό που συναπάντησε

Άνευ χορδών και άνευ
όρων

(μετάφραση: Χρήστος Τσιάμης)

Lawrence Ferlinghetti: The Lyric escape

.

Το 1953, με την συνεργασία του Πήτερ Μάρτιν, ανοίγει το βιβλιοπωλείο "City Lights", ένα από τα λίγα ανεξαρτητα βιβλιοπωλεία των Ηνωμένων Πολιτειών που ήδη μετράει περισσότερο από μισό αιώνα δραστηριότητας. Δύο χρόνια αργότερα ιδρύει τον ομώνυμο εκδοτικό οίκο από τον οποίο κυκλοφορούν τα πρώτα λογοτεχνικά έργα των Μπήτνικς.

.

1956: Οι Bob Donlin, Neal Cassady, Allen Ginsberg, Robert La Vigne και Lawrence Ferlinghetti, έξω από το βιβλιοπωλείο "City Lights".

.

City Lights, San Francisco.

.

O Φερλινγκέτι ζει μια δραστήρια ζωή: γράφει ποίηση, εκδίδει βιβλία, κουμαντάρει το βιβλιοπωλείο, ζωγραφίζει - τα έργα του εκτίθενται σε γκαλερί και μουσεία - και για να ξεκουράζεται καταφεύγει, πού και πού, στο εξοχικό του καταφύγιο, στην άγρια φύση του Big Sur της Καλλιφόρνια.

.

Big Sur

.

ΕΝΑ ΓΛΥΚΟ ΙΠΤΑΜΕΝΟ ΟΝΕΙΡΟ

…Παρασυρθήκαμε απαλά
πετάξαμε χωρίς φτερά
τα μαλλιά μας γεμάτα άνεμο
μας κρατούσαν ψηλά
σύραμε τα λιγνά μας πόδια
σε ρεύματα αημένιου αέρα
τίποτα δε μας έριχνε κάτω
τίποτα δε μας χώριζε

Ύστερα από δρόμο πολύ
κι αρκετή ώρα
γλιστρήσαμε κάτω
όλο και πιο χαμηλά
κάνοντας ωραίους κύκλους στον αέρα

Η θάλασσα φαύσκωσε με παφλασμούς
και βρεθήκαμε πολύ κοντά
πάνω από μια ξερή χρυσή γη
και φοβήθηκα πως θα έπεφτες με δύναμη
στο έδαφος και σε προσπέρασα
και πήρα τα δυο σου απλωμένα χέρια
μέσα στα χέρια μου
και σε κράτησα έτσι στον αέρα
καθώς πέφταμε σιγά σιγά
στη γη τόσο μαλακά
και πατήσαμε τόσο ήσυχα
βουλιάξαμε τόσο απαλά
στο φωτεινό απαλό χώμα
και ξαπλώσαμε στους
άγονους φωτεινούς
αγρούς.

L.F. (μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς)

.

«Είματίθασο ερωτικό πνεύμα, αφοσιωμένο στην ομορφιά και την αλήθεια»

.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Κυριακή 11 Μαίου 1997:

.

EP.: Aπό τι χαρακτηρίζεται η πορεία του ποιητή;

AΠ.: Eξαρτάται από τον ποιητή. Mερικοί βαδίζουν σταθερά στη ζωή τους, μερικοί όχι. Φυσικά ακροβατούν ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία.

EP.: H γενιά των beat ποιητών την πιστεύετε ότι προσέφερε στην ποίηση;

AΠ.: Aπελευθέρωση.

EP.: Aρκετά έχουν ειπωθεί για το αν θεωρείστε ή όχι beat ποιητής...

AΠ.: Φυσικά ανήκω στην beat γενιά. Eχω πολλούς φίλους beat ποιητές, έχω εκδώσει πολλά βιβλία beat ποίησης· παρ' όλα αυτά θεωρώ ότι κατά την εξέλιξή μου διαφοροποιήθηκα. H ποίησή μου έγινε πιο οικουμενική, πιο ανθρωπιστική.

EP.: Στο βιβλίο σας «Tο λαϊκό μανιφέστο» διαβάζουμε: «...και οι ποιητές γύριζαν μέσα τους για να καταγράψουν τα προσωπικά τους διαγράμματα αυτοσυνειδησίας''»...

AΠ.: Οι ποιητές πρέπει να βγουν από τα ντουλάπια τους. H ποίηση δεν είναι μυστική κοινότητα, ούτε ναός. Οφείλει να είναι ορθάνοιχτη, κατανοητή στο ευρύ κοινό. Στο ξεκίνημα πολλών beat ποιητών υπάρχει η τάση ενδοσκόπησης και εσωτερισμού. Kατά τη γνώμη μου, ο ποιητής δεν πρέπει να μείνει σ' αυτό, αλλά να ανοιχτεί προς τις εικόνες της ίδιας της ζωής, της κοινωνίας και των ανθρώπων, που συνεχώς εξελίσσονται.

EP.: Πιο εποικοδομητικός για τον καλλιτέχνη είναι ο δρόμος της εσωτερικής αναγέννησης ή εκείνος του επαναστάτη;

AΠ.: Ο καλλιτέχνης είναι ο φορέας του Έρωτα και επομένως ο φυσικός εχθρός του κράτους.

EP.: Λάβατε μέρος στην απόβαση στη Nορμανδία μαζί με τους ελεύθερους Γάλλους, το 1944. Mήπως και η ποίηση είναι μια «απόβαση» του ανθρώπου στο χρόνο;

AΠ.: Kανείς δεν μπορεί να «επιτεθεί» στο χρόνο, μπορεί απλώς να τον αγνοήσει.

.

L.F.: H παρουσία της θάλασσας είναι ιδιαίτερα ισχυρή σε όλη την ελληνική τέχνη, είτε πρόκειται για την Οδύσσεια είτε για τη μουσική της Eλένης Kαραΐνδρου στο «Bλέμμα του Οδυσσέα». H θάλασσα φαίνεται να είναι η μεγάλη τραγική δύναμη σε όλη την ελληνική τέχνη και ποίηση. H θάλασσα υπάρχει στα μάτια των Eλλήνων. Tη φέρουν μέσα τους παντού στον κόσμο.

.

.....................................................................K. - p, 4

.

ΕΦΗ ΦΑΛΙΔΑ - ΤΑ ΝΕΑ , 22/03/2001:

.

Συνάντηση με τον Λόρενς Φερλινγκέτι, ποιητή αλλά και εκδότη των έργων της γενιάς των Μπίτνικ, σε ένα καφέ. Οι χειραψίες γνωριμίας καταλήγουν στο να ρίξει ο ποιητής το βάζο με το νερό και το τριαντάφυλλο που βρίσκεται πάνω στο τράπεζι.

.
­Ε.Φ. Νιώθετε κάποια νοσταλγία για εκείνα τα χρόνια του '60, τότε που οι Μπίτνικ προκαλούσαν αίσθηση και ταραχή στον κόσμο;

L.F. Τώρα είναι πολύ καλύτερα.

.

.

­E.Φ. Περιμένετε να συμβούν νέα πράγματα;

L.F. Έριξα ένα βάζο με τριαντάφυλλο και νερό στο τραπέζι. Πριν από δύο λεπτά έλεγα ότι τίποτα καινούργιο δεν πρόκειται να συμβεί. Κι όμως έριξα ένα ποίημα στο τραπέζι.

.

......................................................................K. - h, 5

.

Ή όπως γράφει στο ποίημά του «Τι είναι ποίηση»:

.

«Σαν ένα μπολ με τριαντάφυλλα, ένα ποίημα δεν χρειάζεται εξήγηση»...

.

.

Φωτογραφίες, πίνακες: georgekrevskygallery.com ,
60sfurther.com, speakuponline.it, rooknet.com,
image.guardian.co.uk, marcoguizzardi.it

18 ~ Beat ποιητές στην Ελλάδα: 3 - Άλλεν Γκίνσμπεργκ

Allen Ginsberg (1926 -1997 )
"το βάρος τoυ κόσμου"
.

«Θα προτιμούσα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να πλάγιαζα με τον Pεμπό. Θα ήθελα επίσης να μιλήσω με τον Σεζάν, να συναντήσω σε ένα καφέ τον Γκόγκολ και να κουβεντιάσουμε για τη στιγμή που πέρασε στον θρησκευτικό φανατισμό... Mε τον Mποντλέρ θα ήθελα να αποκτήσω κάποια οικειότητα λίγο πριν καταντήσει αλκοολικός. Mε τον Kαβάφη να καθήσουμε σε ένα καφέ και να μιλήσουμε με τις ώρες για τα νεανικά κορμιά...». - A.G.

o Α.G. στον Θανάση Λάλα

.

Α. Γκίνσμπεργκ & Ο. Μπάρροουζ

.
«...έπεσα πάνω στον Mπάροουζ [βλ.16] και τον Kέρουακ, συνειδητοποιώντας πώς μέχρι τότε μίλαγα μέσω ενός άδειου κρανίου», έλεγε για εκείνη την εποχή, που θα άλλαζε σχέδια όχι μόνο στον ίδιο αλλά και σε ολόκληρη την Aμερική.
Eίναι τότε που γεννιέται το «μπίτνικ». Ο όρος, κατά τον ίδιο τον Γκίνσμπεργκ, είναι «αυτός που δόθηκε σε μία παρέα. Eμάς δεν μας πολυενδιέφερε να βαφτιστούμε κάπως. Hμασταν μία παρέα φίλων, που ενδιαφερόμασταν πολύ για τη λογοτεχνία και την τέχνη και που ο ένας αγαπούσε τον άλλο. Kάποιοι από εμάς ήταν "γκέι", κάποιοι "στρέιτ"...». Kατά τους κοινωνιολόγους, «μπίτνικ» ήταν πάλι μία «ιδεολογία που αντιμετώπιζε τους ανθρώπους ως πλάσματα, που διεφθαρμένα από τον πολιτισμό, μπορούν όμως να σωθούν ανακαλύπτοντας την αυθεντική τους φύση...».

Ναταλί Χατζηαντωνίου - ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 7 Απρ. 1997

.

*Mπίτνινκς εν δράσει...

.

A.G. «Yπάρχουν κι άλλοι εκφραστές. Ο Mπάροουζ σίγουρα είναι ο παππούς ή ο νονός, ο πλέον διανοούμενος άνθρωπος, όπως έλεγε ο Kέρουακ. Eχει οπλίσει πολλές γενιές με τις τεχνικές πλήρους πλύσης του εγκεφάλου, ενώ ο Kέρουακ τις έχει εμπλουτίσει με την τρυφερότητα της τέχνης. Ολοι είχαμε ένα κοινό χαρακτηριστικό. Ολοι παίρναμε πρέζα και γράφαμε ελεύθερους στίχους. Eλεύθεροι στίχοι, σημαίνει ελεύθερο μυαλό. Tο γεγονός της πρέζας μας έσωσε από την επιδημία των ακαδημαϊκών συγγραφέων που πεθαίνουν από το αλκοόλ». Aπλά και αλλόκοτα

.

.

*Πότε ήταν η πρώτη φορά που ήρθες σε επαφή με την ανατολική σκέψη;

.

A.G. «Kυρίως μέσω του Kέρουακ, το 1950. Mου έστελνε προειδοποιητικά μηνύματα ότι η ύπαρξη περιλαμβάνει την ταλαιπωρία κι εγώ νόμιζα πως προσπαθούσε να με προσβάλει. Δε μπορούσα να καταλάβω ότι χρησιμοποιώντας την αδιάκριτη απλότητα θα αισθανόμουν τόσο αλλόκοτος. Eπειτα από καιρό κατάλαβα πως η ύπαρξη, φυσιολογικά περιλαμβάνει ταλαιπωρία, από τη στιγμή που πρόκειται να πεθάνεις. Ο ψυχεδελισμός συνέβαλε στην κατανόηση της ανατολικής φιλοσοφίας ειδικότερα, όταν ύστερα από δέκα χρόνια επισκέφθηκα την Iνδία όπου γνώρισα πολλούς γνωστούς διανοητές που με βοήθησαν να απεγκλωβιστώ από την εξάρτηση του LSD. Θυμάμαι που μου έλεγαν "αν δεις κάτι φριχτό μην ενσκήψεις, μη το σκέφτεσαι, αν δεις κάτι όμορφο προσπέρασέ το''».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15 Νοε. 1996

.

.

Το 1956, ο Αλεν Γκίσμπεργκ έδωσε το πρώτο του ποίημα για την Αμερική:

.
Αμερική σου τα 'χω δώσει όλα και τώρα είμαι ένα τίποτα

Αμερική πότε θα σταματήσουμε τον πόλεμο;

Αμερική πότε θα γίνεις αγγελική;

Αμερική πότε θα βγάλεις τα ρούχα σου και θα γίνεις ανθρώπινη;

Αμερική πότε θα μου δώσεις πίσω τη μητέρα μου;

Αμερική πότε θα μου δώσεις πίσω την αγάπη μου;

...

Η γενιά του γύρισε την πλάτη της στην Αμερική και προσπάθησε να συνδεθεί με την Ανατολή. Ο Γκίνσμπεργκ είχε πολύ θυμό μέσα του. Το 1961 χτύπησε την πόρτα του ποιητή Μεϊμάρη στην Αθήνα. Ο Μεϊμάρης πήρε αυτόν το θυμό από το χέρι και τον πήγε στο Φάληρο, να ακούσει τα αξεπέραστα μπλουζ του Τσιτσάνη με την Πόλυ Πάνου. Και καθώς ησύχαζε ο καλεσμένος του, έπιανε πολλές φορές το τρελό μάτι του Αλεν και το θολό μάτι του Τσιτσάνη να ανταλλάσσουν ματιές αμοιβαίας αναγνώρισης. - (αναδημοσίευση)

.

Μες τη πολλή σκοτούρα μου
γιατί να σε γνωρίσω
κλαίω και λέω μυστικά για σένανεγιατί να σ' αγαπήσω

Β.Τσ.

.

.

ΝΟΙΩΘΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ

.

Νιώθω να είμαι σε αδιέξοδο

και τελειωμένος πλέον.

Όλες οι πνευματικές αλήθειες

που κατανοώ είναι πραγματικές

μα ποτέ δεν ξεφεύγω απ' το αίσθημα

του εγκλωβισμού και της αθλιότητας

της ψυχής, τη ματαιότητα όλων

όωσν είδα, έκανα και είπα.

Αν συνέχιζα ίσως το καθετί

θα μ' ευχαριστούσε περισσότερο

μα τώρα δεν έχω ελπίδα

και κουράστηκα.

.

(μετ: Γιάννης Λειβαδάς)

.

Στη συντηρητική δεκαετία του '50, όταν η αμερικανική τηλεόραση παρουσιάζει παντρεμένα ζευγάρια να κοιμούνται σε χωριστά κρεββάτια, ο Γκίνσμπεργκ θα γράψει το περίφημο «Ουρλιαχτό» του, ουρλιάζοντας: «Eίδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου χαλασμένα και τρελά, λιμασμένα και υστερικά, να σέρνονται μέσα σε νέγρικους δρόμους την αυγή γυρεύοντας μια φλογισμένη δόση...». H πρώτη απόπειρα έκδοσης του ποιήματος το 1956 φέρνει την καταιγίδα: αντίτυπα του βιβλίου κατάσχονται από την αστυνομία του Σαν Φρανσίσκο και ο εκδότης Λόρενς Φερλινγκέτι [βλ.19] συλλαμβάνεται. H υπόθεση παίρνει τεράστιες διαστάσεις και ο Γκίνσμπεργκ γίνεται διάσημος και περιζήτητος. Θα ακολουθήσουν δεκάδες βιβλία και το 1973 θα τιμηθεί με το Eθνικό Λογοτεχνικό Bραβείο για την «Aμερική». H διασημότητα δεν τον κάνει φυσικά να αναθεωρήσει τον τρόπο ζωής του. Περιοδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο, συναντώντας ανθρώπους και εμπειρίες: το '77 ακολουθεί τον Nτίλαν, το '86 γυρίζει την Aνατολική Eυρώπη, επιστρέφει μετά στις HΠA, παρουσιάζεται σε κλαμπ του Mανχάταν, διαβάζει ποιήματα σε πανεπιστήμια και μαζί με τον Πολ Mακ Kάρτνεϊ και τον Φιλιπ Γκλας ηχογραφεί «Tην Mπαλάντα των Σκελετών». Ν.Χ.

.

Mε τον Μπομπ Ντύλαν

.

Σταθμός στο ταξίδι του και η Eλλάδα, τον υποδέχτηκε (σημ. για 2η φορά) τον Δεκέμβριο του '93, όταν έφτασε προσκαλεσμένος του λογοτεχνικού περιοδικού «Pεύματα», με αφορμή την έκδοση της αυτοβιογραφίας του από την «Eστία». Hταν τότε που θα δήλωνε:

.

«Δεν είμαι μύθος... Eμβάθυνα στην ουσία του μυαλού μου και στην τέχνη. Στην ομορφιά της σκέψης...».

.

Ναταλί Χατζηαντωνίου - ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 7/4/97

.

Nobody saves Amercia by sniffing cocaine

Jiggling yr knees blankeyed in the rain

When it snows in yr nose you catch cold in yr brain

.

ΚΑΝΤΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΑΟΜΙ ΓΚΙΝΣΜΠΕΡΓΚ 1894-1956

Παράξενο τώρα να σε σκέφτομαι, φευγάτη δίχως κορσέδες και μάτια, καθώς κατεβαίνω στο λιόλουστο πεζοδρόμιο Του Γκρήνουιτς Βίλλατζ,
κάτω στο Μανχάτταν, ξάστερο χειμωνιάτικο μεσημέρι, κι ήμουν στο πόδι όλη νύχτα, μιλώντας, μιλώντας, διαβάζοντας το κάντις δυνατά, ακούγοντας τον Ραίυ Τσάρλς να ουρλιάζει τα τυφλά του μπλουζ στο φωνόγραφο
ο ρυθμός ο ρυθμός- κι η θύμησή σου στο μυαλό μου μετά από τρία χρόνια- Και διάβασα τις τελευταίες θριαμβευτικές στροφές του Αδωνάϊ – κι έκλαψα, νιώθοντας πόσα τα βάσανά μας –
Και πόσο ο θάνατος είναι το βάλσαμο όσων τραγουδούν και ονειρεύονται, θυμούνται , προφητεύουν, όπως στον Ύμνο των Εβραίων, ή στο βουδιστικό Βιβλίο των αποκρίσεων – και τ’ όραμά μου ενός φύλλου μαραμένου – την αυγή –
Πίσω τη ζωή κοιτάζοντας σαν όνειρο, τα χρόνια τα δικά Σου – και τα δικά μου, που τρέχουν για την αποκάλυψη...

(μετάφραση: Άρης Μπερλής)

= = =

Στο δεύτερο ταξίδι του στην Ελλάδα, όταν πάτησε το πόδι του, στο ελληνικό αεροδρόμιο δήλωσε: «Τι κρίμα! που δεν μου σηκώνεται!» Tην επομένη υπέγραφε το «Ουρλιαχτό» του, που θεωρείται από τα κορυφαία ποιήματα του αιώνα. - Ελευθεροτυπία, 15/11/96

.

.

Τα ζεστά σώματα λάμπουν παρέα στο σκοτάδι,

το χέρι κινείται στο κέντρο της σάρκας,

το δέρμα σκιρτά μέσα στην ευτυχία

και η ψυχή έρχεται χαρούμενη στο μάτι-

.

ναι, ναι αυτό ήθελα

πάντα αυτό ήθελα,

πάντα ήθελα να επιστρέψω

στο σώμα που γεννήθηκα.

.

(οι δύο τελευταίες στροφές από το "Τραγούδι"

σε μετάφραση Γιάννη Λειβαδά)

.

Την περίοδο του πολέμου του Βιετνάμ συμμετείχε ενεργά στις αντιπολεμικές διαδηλώσεις ενώ σε όλη τη διάρκεια των δεκαετιών του 1970 και 1980 είχε γενικά έντονη πολιτική δράση, με συμμετοχή σε κινήματα υπέρ των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, κατά της κατοχής πυρηνικών όπλων ή για την προστασία του περιβάλλοντος. Αποτέλεσε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων, ιδιότητα με την οποία προσπάθησε να προωθήσει το σύνολο της μπητ λογοτεχνίας, ενώ το 1986 έγινε επίτιμος καθηγητής φιλολογίας στο Brooklyn College. Το 1993 τιμήθηκε επίσης από τον υπουργό πολιτισμού της Γαλλίας Τζακ Λανγκ με το μετάλλιο Τεχνών και Γραμμάτων Chevalier des Arts et des Lettres - wikipedia

.

.

ΤΡΑΓΟΥΔΙ

.

Το βάρος του κόσμου

.............είναι η αγάπη.

Κάτω απ' το φορτίο της μοναξιάς,

κάτω απ' το φορτίο

..............της δυσαρέσκειας

.

..............το βάρος,

το βάρος που κουβαλάμε

..............είναι η αγάπη.

.

Ποιος μπορεί να τ' αρνηθεί;

..............στα όνειρα

..............αγγίζει το κορμί,

..............στη σκέψη

..............δημιουργεί ένα θαύμα,

στη φαντασία αγωνιά,

..............μέχρι να γίνει ανθρώπινη-

.

κοιτάζει έξω απ' την καρδιά

..............καίγεται με αγνότητα-

γιατί το βάρος της ζωής

..............είναι η αγάπη.

.

μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς,

από την Ανθολογία Μπιτ Ποίησης

(εκδ. Ροές)

.

.

Εικόνες από: poetryconnection.net, english.uiuc.edu,

costasmoulas.nostos.gr, greekmusicshop.gr,

digilander.libero.it, grazian-archive.com,

zitogallery.com. interpc.fr.