31 ~ Kάρλος Κορτέζ: Νύφη από την Πάτρα

Carlos Cortez - Koyokuikatl (1923 - 2005)

"κάθε ποίημα είναι μοναδικό"

Ελπίδα



Μικρό πράσινο φύλλο
βρίσκει διέξοδο
μεσ' από μια ρωγμή του δρόμου,

πρόσκαιρες δόξες
για την πρωτόγνωρή του ελευθερία
κι έπειτα ο μαρασμός'

αλλά η ρίζα εκεί αποκάτω
μεγαλώνει
και δυναμώνει, δυναμώνει, δυναμώνει.

Carlos Cortez
(μετάφραση: Tάκης Μενδράκος)

«Κάθε ποίημα είναι μοναδικό», απαντά ο Κάρλος Κορτέζ στην ερώτηση "ποιο από τα ποιήματά του αγαπά περισσότερο". Άνθρωπος με πολλά καλλιτεχνικά ταλέντα και ακτιβιστική δραστηριότητα, γράφει τα πρώτα του ποιήματα στο τέλος της δεκαετίας του '50, την ίδια περίπου περίοδο που γνωρίζει την Μαριάννα Δρογκίτη, όταν αυτή φθάνει, το 1957, στο Μιλγουώκι για να επισκεφτεί τον αδελφό της.

Μιλγουώκι - ΗΠΑ

Το 1966 ο Κάρλος Κορτέζ έρχεται στην Πάτρα, πόλη που ζει η Μαριάννα, και όταν επιστρέφει στις ΗΠΑ, συνοδεύεται από την γυναίκα που γνώρισε πριν εννέα χρόνια και που τη μορφή της αποτύπωσε σε μία από τις περίφημες ξυλογραφίες του:

"Cold is the Night, Warm is Our Bed"

Παντρεύονται και μένουν μαζί ως το θάνατό της, το 2001. Η Μαριάννα λείπει απελπιστικά από τον ποιητή που συντετριμμένος από την απουσία της και κουρασμένος από τα σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα που τον βασανίζουν για περισσότερο από μία δεκαετία, αφήνει την τελευταία πνοή του το απόγευμα της 18ης Ιανουαρίου του 2005. Μέχρι την ώρα εκείνη τον φροντίζουν τα αδέλφια της Μαριάννας, Νικόλας Δρογκίτης, Θεοδώρα Κατσικάκη και Λέλα Βλάχου μαζί με τα ανήψια της και άλλους φίλους που τον αγαπούσαν.


Κάρλος και Μαριάννα Κορτέζ

Ο θάνατος τον βρίσκει στο σπίτι του, ένα ζεστό και φιλόξενο σπίτι κοντά στο Λίνκολν Παρκ, που είχαν αποκτήσει μετά από επιμονή της Μαριάννας. Στον Κορτέζ δεν άρεσε η ιδέα της απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, δεν ήθελε να κατέχει τίποτε. Η σύντροφός του όμως είχε άλλα σχέδια. Όταν την έφερε, νεόνυμφη, στο Σικάγο πήρε την απόφασή της. Εργάσθηκε σκληρά, κάποιες φορές σε δυο και τρεις δουλειές ταυτοχρόνως, μέχρις ότου συγκέντρωσε τα χρήματα για την αγορά του. Ο Κάρλος την αγαπούσε και την σεβόταν τόσο πολύ που ενέδωσε και παρά το κομουναλιστικό ινδιάνικο πνεύμα του και την εξ αυτού προδιάθεση που τον έφερνε πιο κοντά στην Μητέρα Γη, εγκαταστάθηκε οριστικά στο ακμάζον Λέικβιου. Ποτέ δεν μετάνιωσε για αυτή την επιλογή - κούρνιασε στο σπίτι αυτό που για τα επόμενα τριάντα χρόνια έγινε χώρος δημιουργίας και τόπος συγκέντρωσης φίλων και ξένων που τους επισκέπτονταν από κάθε γωνιά της χώρας και που οι ιδιοκτήτες του τους έκαναν να νιώθουν σαν να ήταν στο σπίτι τους.

Λίνκολν Παρκ, Σικάγο

«Ποτέ στην ζωή μου δεν συνάντησα πιο ευγενή και έντιμο άνθρωπο» διηγείται ο Gary Cox. «Αγαπούσε πολύ την Μαριάννα και μετά τον θάνατό της δεν μπόρεσε κανείς άλλος να του επιβάλλει την απαραίτητη για την υγεία του πειθαρχία. "Ένα ποτήρι είναι αρκετό, Κάρλος" του έλεγε την ώρα που ανοίγαμε το μπέρμπον για το βραδινό μας τελετουργικό. "Μα Μαριάννα... Ο Γκάρυ έκανε τόσο δρόμο από το Κολοράντο για να έρθει να μας δει. Οφείλουμε να είμαστε ευγενικοί" της έλεγε κάθε φορά. Και η Μαριάννα, κάθε φορά, κλείνοντάς μου το μάτι, γέμιζε για τελευταία φορά τα ποτήρια μας, έπαιρνε το μπουκάλι, του έδινε μια τσιμπιά στο μάγουλο και μας άφηνε μόνους. "Τι μπορείς να κάνεις με μια Ελληνίδα!" έλεγε χαμογελώντας ο Κάρλος και τα μάτια του άστραφταν.»

Ποιητής, χαράκτης, φωτογράφος, τραγουδοποιός, εκδότης, πολιτικός ακτιβιστής, ο Κάρλος Κορτέζ, αν και γεννήθηκε στις ΗΠΑ, αυτοπροσδιορίζεται ως Μεξικανός: «Υποθέτω ότι αυτό ήταν ένα αποτέλεσμα της φοίτησής μου στο λύκειο. Ακόμα κι αν μοιάζω περισσότερο στην γερμανίδα μητέρα μου, από όσο στον μεξικανό πατέρα μου, όντας ο μοναδικός μεξικανός σε ένα σχολείο γεμάτο με λευκούς, συνειδητοποίησα πολύ γρήγορα ποιος ήμουν. Και ήταν η γερμανίδα μητέρα μου που βοήθησε σ' αυτό. Moυ είπε: Γιε μου, μην επιτρέψεις στους συμμαθητές σου να σε πουν ξένο. Μέσω του πατέρα σου είσαι Ινδιάνος και αυτό σε κάνει περισσότερο Αμερικανό από τον καθένα τους."»

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΟ

Μες στη συννεφιασμένη νύχτα
Αναβοσβήνουν στη σειρά
Των δέκα βατ λαμπιόνια
Διαφημίζουνε
Βενζίνες και πετρέλαια του Φρανκ
Αναπληρώνοντας τ' αστέρια.
= = =

ΠΟΜΟΝΑ

Σαν ένα φάντασμα πρωινό
Το χιονοσκέπαστο
Γκαμπριέλες
Αναδύεται
Μοτέλ καλύβια
Φοινικόδεντρα
Και καπνισμένη ομίχλη
Στους αυτοκινητόδρομους
Πάντα θυμίζοντας
Ότι η αιωνιότητα
Είναι ΤΩΡΑ!
= = =

ΚΑΘΑΡΣΗ

Σκεπάζοντας τις στέγες
Τους φράχτες στις αυλές και τους σωρούς τα κάρβουνα
Τα κοιμητήρια
Και τις κακοφτιαγμένες οροφές των σουπερμάρκετ
Για λίγο η πόλη δείχνει
Όμορφη
= = =

ΑΠΟΔΟΣΗ

Η ανάλογη ποσότητα χιονιού
Με την κανονική δύναμη του ανέμου
Συν την προβλεπτική σοφία
Των πατεράδων της πολιτείας μας
Μπορούνε σίγουρα να ξεψειριάσουν
Έναν πολιτισμό.

(μετάφραση:Tάκης Μενδράκος)

συνεχίζεται με την καλλιτεχνική και πολιτική δραστηριότητα του Κάρλος Κορτέζ...

Φωτογραφίες Κ.Κορτέζ: profile.myspace.com,
www.marchabrazo.org, www.christinecozza.com.
Eικόνες: www.hort.uconn.edu, www.nna.org,
artfiles.art.com
Bιβλία, ξυλόγλυπτα: www.clamormagazine.com,
www.blockmuseum.northwestern.edu,
www.herberthalpernfinearts.com, www.backspace.com
www.politicalgraphics.org, www.politicalgraphics.org
penpressltd.com, visualresistance.org